Türk Manilerinden Seçmeler
Türk Manilerinden seçmeler Serdar Tümüklü |
Mâni, başta aşk olmak üzere hemen her konuda yazılabilen bir halk edebiyatı nazım türüdür. Çoğunlukla 7 heceli dört dizelik bir bendden meydana gelir. Ama dizeleri 4-5-8-10-14 heceli kalıplarla söylenmiş maniler de vardır. Birinci, ikinci dördüncü dizeler birbirleriyle kafiyeli, üçüncü dize serbesttir. Yani kafiye dizilişi aaxadır. Aaaxa düzeninde maniler de var. İlk iki dize hazırlık dizeleridir. Son iki dize ile anlam bağlantısı yoktur. Asıl anlatılmak istenen son iki dizede verilir. Maniler çok çeşitlidir. En çok kullanılanlar düz ya da tam mani, kesik mani, cinaslı mani, yedekli mani, artık mani’dir.
* Düz Mani : Yedişer heceli dört dizeden oluşur. Kafiyeleri çokluk cinassızdır.
* Kesik mani : Birinci dizesi 7 heceden az, anlamlı ya da anlamsız bir sözcük grubu olan maniler. Bu kesik dize sadece kafiyeyi hazırlar. Eğer meydan ve kahvehanelerde söylenen ve ilk dizeleri “aman aman” ünlemi ile doldurulan manilerse bunlara İstanbul manileri denir.
* Cinaslı mani : Kesik manilerde eğer kafiye cinaslı ise bunlara cinaslı mani denir.
* Yedekli mani : Düz maninin sonuna aynı kafiyede iki dize daha eklenerek söylenen maniler. Cinaslı kafiye kullanılmaz, birinci dizeleri anlamlıdır. Yedekli maniye artık mani de denir.
* Deyiş : İki kişinin karşılıklı söylediği manilerdir. Soru yanıt şeklinde düzenlenir. Bir başka kişinin ağzındanmış gibi aktarıldığı şekilleri de vardır.
Bazı mani örnekleri:
Bağ olur bosdan olur
Güzeller yaman olur
Ben derdimi annadsam
Bir uzun desdan olur.
Kapelesi ketenden
Yârim indi trenden
Boynuna sarılayım
Gülünü incelmeden
Allah muradını verdi bugün,
Anasını kızsız koyan
Evlerini ıssız koyan,
Testisini susuz koyan.
Kasabın satırı var
Yanında yatırı var
Ben kasap olmazdım ya
Paranın hatırı var
Evleri yapan usta
Yeniden yıksın yapsın
Pencere bırakmamış
Delikanlılar baksın
Bizim evin önünde
Ayvalar şişman olur
İlk yârini almayan
Sonunda pişman olur
Yazının Devamını Oku »
Yorumlar
16 Yorum to “Türk Manilerinden Seçmeler”
Yorum yapın.
çok güzel olmuş bütün ktapların yazarların ve kitapların özetleride olsa daha hoş ve güzel olur diye düşünüyorum
Gerçekten çok işime yaradı saolun çok teşekkur ederim!!
kültürümüzü yitirmekteyiz.neler yapabiliriz
kültürümügüzel bir site eameği geçen herkese teşekkürler
benimde işime yaradı cokkk sağolun
güzel
çok teşekkürler bu site performans ödevime çok yaradı ve çok güzel bi kaç eksiği var ama onlarda önemli değil
çok terbik ediyorum benimde tuğçe gibiperforman s ödevime yaradı
çok teşekkürler
bence de süper çok tebrik ediyorum benimde ödevime yaradı TÜRK kültürünün önemini vurguladığın için çok teşekkür ederim.
bu siteyi çok sewdim yapandan allah razı olsun
ya wallla ilkkez zorlanmadan bşiyleri buldum thankyou
gercekten odev konum buydu 100 aldım cok saolun
çok güzel bir site ödevimede yardımcı oldu emegi geçen herkese teşekkür ediyoruz bu siteyi yapandan yada yaptıran dan allah razı olsun herkese tafsiye ederim:)
cok tesekkurler performans odevıme cok yaradı emegınıze saglık
çok teşekkürler ödevimi yaptım ve 100 aldım